با شمشیر روح به جنگ فساد برویم

کتاب مقدس نور جهان

«انسانیّت تازه را که به صورت خدا در عدالت و قدّوسیّت حقیقی آفریده شده است بپوشید.‏» اَفَسُسیان ۴:‏۲۴.‏

امپراتوری روم در اوج قدرت و سربلندی خود از عالیترین نظام اداری بشری موجود تا آن زمان برخوردار بود.‏ سیستم قانونگذاری رومی چنان مفید و کارساز بود که قوانین آن هنوز شالودهٔ قوانین حقوقی بسیاری از کشورها می‌باشد.‏ با وجود این دستاوردها،‏ لژیونهای رومی نتوانستند بر یک دشمن غالب آیند؛‏ و آن فساد و رشوه‌خواری بود.‏ همین دشمن سرانجام موجب تسریع اضمحلال روم گشت.‏

پولس رسول از جمله کسانی بود که متحمل فساد مقامات رومی شد.‏ فِیلَکَسْ،‏ والی رومی،‏ در جریان بازجویی پولس ظاهراً متوجه بیگناهی او شده بود،‏ اما او که در عرصهٔ فساد و رشوه‌خواری گوی را از بسیاری دیگر ربوده بود دادرسی پولس را به این امید که بتواند به اِزای آزادی‌اش از او اخاذی کند به تعویق انداخت.‏—‏اعمال ۲۴:‏۲۲-‏۲۶.‏

پولس به جای آنکه به فِیلَکَسْ رشوه دهد با او صریحاً در باب «عدالت و پرهیزکاری» صحبت کرد.‏ نه فِیلَکَسْ دست از طمع خود کشید و نه پولس تن به این داد که با رشوه در مراحل قانونی دادرسی خود تغییری به وجود آورد،‏ و به این ترتیب در زندان ماند.‏ پولس پیام راستی و صداقت را موعظه می‌کرد و بر اساس آن هم عمل می‌نمود.‏ او در نامه‌ای به مسیحیان عبرانی گفت:‏ «ما را یقین است که ضمیر خالص داریم و می‌خواهیم در هر امر رفتار نیکو نماییم.‏»—‏عبرانیان ۱۳:‏۱۸.‏

البته،‏ چنین موضع استواری کاملاً با اخلاقیات آن دوران مغایرت داشت.‏ پَلَس،‏ برادر فِیلَکَسْ یکی از ثروتمندترین مردان باستان،‏ تقریباً تمام ثروت خود را—‏که معادل ۴۵ میلیون دلار برآورد می‌شود—‏از راه رشوه‌خواری و اخاذی به دست آورده بود.‏ با این حال،‏ وقتی ثروت این مرد را با میلیاردها دلاری که در حسابهای مخفی برخی از حاکمان فاسد قرن بیستم موجود است مقایسه می‌کنیم،‏ بسیار ناچیز می‌نماید.‏ آری شاید تنها ساده‌لوحان باور کنند که دولتهای کنونی قادرند فساد و رشوه‌خواری را ریشه‌کن سازند.‏

با نظر به تداوم درازمدت فساد،‏ آیا می‌توان گفت که فساد از خصایص بشر و در سرشت اوست؟‏ و یا کاری می‌توان کرد که فساد از میان برداشته شود؟‏

به چه وسیله می‌توان فساد و رشوه‌خواری را ریشه‌کن ساخت؟‏

طبعاً نخستین قدم برای ریشه‌کن ساختن فساد این است که انسانها تشخیص دهند که رشوه‌خواری نادرست و زیان‌آور است،‏ و گرچه عده‌ای بی‌وجدان را به نوایی می‌رساند،‏ ضرر آن دامنگیر بسیاری دیگر می‌گردد.‏ بدون شک پیشرفتهایی در این زمینه حاصل شده است.‏ جیمز فُلی معاون وزیر امور خارجهٔ آمریکا می‌گوید:‏ «تردیدی نداریم که فساد برای ما بسیار گران تمام می‌شود.‏ فساد دولت را به ورطهٔ نابودی می‌کشاند،‏ بازده و گسترش اقتصادی را کاهش می‌دهد،‏ تجارت را با مشکلات بسیاری روبرو می‌کند،‏ همچنین باعث می‌شود به کل مردم دنیا اجحاف شود.‏» بسیاری با نظرات جیمز فُلی موافقند.‏ در ۱۷ دسامبر سال ۱۹۹۷،‏ ۳۴ کشور بزرگ جهان «پیمان عدم رشوه‌خواری» را به منظور «مبارزه‌ای مؤثر بر ضد فساد و رشوه‌خواری» امضا نمودند.‏ «بر مبنای این پیمان هر گونه پیشنهاد،‏ وعده،‏ و یا دادن رشوه به یک مقام مسئول خارجی در جهت به دست آوردن و یا حفظ معامله‌ای بین‌المللی جرم محسوب می‌گردد.‏»

البته رشوه دادن به منظور بستن قرارداد بازرگانی با کشوری دیگر تنها بخش بسیار کوچک و مرئی فساد موجود است.‏ برای ریشه‌کن ساختن هر گونه فساد،‏ قدم دوم و بسیار دشوارتری می‌باید برداشته شود:‏ یعنی تغییر دادن ضمیر یا دل افراد بسیاری.‏ مردم سراسر جهان می‌باید نفرت از رشوه دادن و یا رشوه گرفتن را فرا بگیرند.‏ تنها بدین وسیله می‌توان فساد و رشوه‌خواری را ریشه‌کن ساخت.‏ طبق مجلهٔ نیوزویک عده‌ای معتقدند که برای نیل به این هدف،‏ دولت می‌باید «عموم مردم را تشویق به حفظ شرافت شهروندی کند.‏» گروهی به نام اینترنشنال ترانسپَرِنسی،‏ که در جهت جلب رأی کنگره بر ضد فساد و رشوه‌خواری فعالیت دارد به طرفداران خود توصیه می‌کند که در محل کار خود «‹بذر صداقت و وفاداری› را بیفشانند.‏»

مبارزه با فساد مبارزه‌ای اخلاقی است و نمی‌توان تنها با قانونگذاری یا «شمشیر» کیفرهای قانونی بر آن غالب شد.‏ (‏ رومیان ۱۳:‏۴،‏ ۵)‏ بذر شرافت و صداقت باید در دل و بطن آدمی نهاده شود.‏ پولس رسول بهترین وسیله برای رسیدن به این مقصود را استفاده از «شمشیر روح» که همان کلام خدا،‏ کتاب مقدس است توصیف کرد.‏—‏اَفَسُسیان ۶:‏۱۷.‏

کتاب مقدس فساد را محکوم می‌کند

چرا پولس به رشوه دادن تن در نداد؟‏ در واقع پولس بدینگونه می‌خواست ارادهٔ خدا را به جا آورد؛‏ خدایی «که طرفداری ندارد و رشوه نمی‌گیرد.‏» (‏ تثنیه ۱۰:‏۱۷)‏ همچنین بی‌تردید پولس یکی از اندرزهای شریعت موسی را در خاطر داشت که می‌گوید:‏ «داوری را منحرف مساز و طرفداری منما و رشوه مگیر،‏ زیرا که رشوه چشمان حکما را کور می‌سازد و سخنان عادلان را کج می‌نماید.‏» (‏ تثنیه ۱۶:‏۱۹)‏ داود پادشاه نیز نیک می‌دانست که یَهُوَه خدا از فساد متنفر است،‏ بنابراین از او تقاضا نمود که هرگز وی را در زمرهٔ گناهکارانی که «دست راست ایشان پر از رشوه است» محسوب منماید.‏ —‏ مزمور ۲۶:‏۱۰.‏

افرادی که بدینگونه خدا را با خلوص نیت پرستش می‌کنند دلیل دیگری نیز برای پرهیز از فساد دارند.‏ سلیمان نوشت:‏ «پادشاه عاقل به مملکتش ثبات می‌بخشد،‏ اما آنکه رشوه می‌گیرد مملکت خود را نابود می‌کند.‏» (‏ امثال ۲۹:‏۴،‏ ترجمهٔ تفسیری)‏ عدالت—‏بویژه هنگامی که از رتبه‌های بالا آغاز و تا به پایین اجرا می‌گردد—‏به مملکت ثبات می‌بخشد،‏ اما فساد آن را به فقر می‌کشاند.‏ مجلهٔ نیوزویک به موضوع جالبی اشاره می‌کند:‏ «در نظامی که همه در صددند سهمی از فساد موجود ببرند و با راه و روشهای آن هم آشنا هستند،‏ اقتصاد از درون فرو می‌ریزد.‏»

حتی اگر اقتصاد هم به طور کامل نابود نشود،‏ رشد بی‌ممانعت و عنان‌گسیختهٔ فساد،‏ موجب رنج و عذاب دوستاران عدالت می‌گردد.‏ (‏ مزمور ۷۳:‏۳،‏ ۱۳)‏ فساد و رشوه‌خواری همچنین بی‌انصافی به آفریدگار بزرگمان است که میل به عدالت را در فطرت ما نهاده است.‏ در گذشته،‏ یَهُوَه خدا بارها برای نابود ساختن فسادِ وقیحانهٔ انسانها وارد عمل شده است.‏ برای نمونه،‏ یَهُوَه خدا صریحاً به اهالی اورشلیم گفت که به چه دلیل آنان را به دست دشمنانشان تسلیم خواهد کرد.‏

خدا از طریق میکاه نبی اظهار نمود:‏ «ای رؤسای خاندان یعقوب و ای داوران خاندان اسرائیل این را بشنوید!‏ شما که از انصاف نفرت دارید و تمامی راستی را منحرف می‌سازید.‏ رؤسای ایشان برای رشوه داوری می‌نمایند و کاهنان ایشان برای اجرت تعلیم می‌دهند و انبیای ایشان برای نقره فال می‌گیرند .‏ .‏ .‏ بنابراین صَهْیون به سبب شما مثل مزرعه شیار خواهد شد و اورشلیم به توده‌های سنگ و کوه خانه به بلندیهای جنگل مبدّل خواهد گردید.‏» فساد جامعهٔ اسرائیل را کاملاً تباه ساخته بود،‏ و چند قرن بعد نیز موجب تباهی جامعهٔ روم گشت.‏ آری،‏ درست بر طبق اخطارهای یَهُوَه خدا به قلم میکاه نبی،‏ حدود یک قرن بعد اورشلیم ویران و متروکه شد.‏ —‏ میکاه ۳:‏۹،‏ ۱۱،‏ ۱۲.‏

فساد و رشوه‌خواری ضرورت زندگی هیچ فرد یا ملتی نمی‌باشد.‏ خدا شریران را تشویق می‌کند که روش فکری و طریق زندگی خود را تغییر دهند.‏ (‏ اِشَعْیا ۵۵:‏۷)‏ او می‌خواهد که همهٔ ما،‏ از خود گذشتگی را جایگزین طمع،‏ و عدالت را جایگزین فساد کنیم.‏ خدا به ما یادآوری می‌کند که «هر که بر فقیر ظلم کند آفرینندهٔ خود را حقیر می‌شمارد،‏ و هر که بر مسکین ترحّم کند او را تمجید می‌نماید.‏»—‏امثال ۱۴:‏۳۱.‏

با کلام راستین کتاب مقدس فساد را مغلوب سازیم

چه نیرویی می‌تواند فرد را به پرهیز از فساد برانگیزد؟‏ همان نیرویی که پولس را برانگیخت تا از زندگی به گونهٔ فریسیان چشم‌پوشی کند و یکی از پیروان باشهامت عیسی مسیح گردد.‏ وی نوشت:‏ «کلام خدا زنده و مقتدر .‏ .‏ .‏ است.‏» (‏ عبرانیان ۴:‏۱۲)‏ کلام راستین کتاب مقدس امروزه نیز قادر است انسانها را،‏ حتی آنانی که در فساد غوطه‌ورند،‏ به راستی و صداقت تشویق کند.‏ به مثالی توجه کنید.‏

الکساندر از اهالی اروپای شرقی،‏ اندکی پس از پایان خدمت سربازی‌اش به گروهی ملحق شد که کارشان زورگویی،‏ اخاذی،‏ و رشوه‌خواری بود.‏ شرح‌حال الکساندر را از زبان خود او بشنویم:‏ «وظیفهٔ من در ظاهر حمایت از کسبهٔ پولدار بود،‏ اما در اصل از آنان باج‌سبیل می‌گرفتم.‏ اول اعتماد کاسب یا مغازه‌دار را جلب می‌کردم و بعد اعضای دیگر گروه وارد عمل می‌شدند و او را با رفتاری خشونت‌آمیز تهدید می‌کردند.‏ بعد نوبت من بود که به اِزای مبلغی قابل توجه شرّ ایشان را کم کنم.‏ مشتریانم از اینکه مشکلشان رفع و رجوع می‌شد از من بسیار سپاسگزار بودند؛‏ البته نمی‌دانستند که خود من عامل اصلی آن هستم.‏ شاید تعجب کنید،‏ اما من مخصوصاً از این قسمت کارم خیلی خوشم می‌آمد.‏

«همچنین،‏ از ثروت و هیجانات آن روش زندگی لذت می‌بردم.‏ اتومبیلی گرانقیمت و آپارتمانی زیبا داشتم،‏ و هر چه می‌خواستم می‌توانستم بخرم.‏ مردم از من می‌ترسیدند،‏ و این به من احساس قدرت می‌داد.‏ حس می‌کردم دست هیچ کس به من نمی‌رسد،‏ و می‌توانم قانون را سر انگشتم بچرخانم.‏ هر وقت مشکلی با پلیس پیش می‌آمد آن را از طریق وکیلی خبره در میانبرهای قانونی یا رشوه دادن به فرد مناسب حل می‌کردم.‏

«اما باید بدانیم که وفاداری بین کسانی که زندگی‌شان روی محور فساد می‌چرخد خیلی نادر است.‏ یکی از اعضای گروه با من سر نامهربانی گذاشت،‏ و باعث شد محبوبیتم را از دست بدهم.‏ در عرض مدتی کوتاه ماشین خوشگلم،‏ پولهایم،‏ و دوست‌دختر خوش‌سلیقه‌ام بر باد رفتند.‏ حتی یکبار بشدت کتک خوردم.‏ این دگرگونی ناگهانی در زندگی‌ام باعث شد در مورد مقصود زندگی فکر کنم.‏

«چند ماه پیش از این اتفاقات مادرم مسیحی ایماندار شده بود،‏ من هم شروع کردم به خواندن کتاب مقدس . مطلبی که در امثال ۴:‏۱۴،‏ ۱۵ آمده بود مرا عمیقاً در فکر فرو برد:‏ ‹به راه شریران داخل مشو،‏ و در طریق گناهکاران سالک مباش.‏ آن را ترک کن و به آن گذر منما،‏ و از آن اجتناب کرده،‏ بگذر.‏› آیه‌هایی از این قبیل مرا متقاعد کرد که زندگی تبهکاری آخر و عاقبت خوشی ندارد.‏ دعا کردم،‏ و از یَهُوَه خدا خواستم که مرا به راه راست هدایت کند.‏ با کمک ایمانداران مسیحی به مطالعهٔ کتاب مقدس پرداختم و افکارم متحول شد، سرانجام زندگی‌ام را به خدا وقف کردم و از آن وقت دیگر به هیچ کسی بی‌انصافی نکردم.‏

«البته از زندگی کردن با معیارهای درست و صادقانه پول کمتری نصیبم می‌شود،‏ اما حالا از آیندهٔ خودم مطمئن هستم و زندگی‌ام معنا پیدا کرده است.‏ می‌دانم که زندگی سابقم با همهٔ مزایایی که داشت مثل قصری کاغذی بود که هر لحظه ممکن بود در هم بریزد.‏ وجدانم هم کاملاً از کار افتاده بود.‏ حالا،‏ هر وقت وسوسه می‌شوم که عملی نادرست—‏هر چقدر هم کوچک—‏انجام دهم از برکت مطالعهٔ کتاب مقدس وجدانم مرا از انجام آن باز می‌دارد.‏ همیشه سعی می‌کنم مطابق آنچه در مزمور ۳۷:‏۳ آمده است زندگی کنم:‏ ‹بر خداوند توکّل نما و نیکویی بکن.‏ در زمین ساکن باش و از امانت پرورده شو.‏›»

                             «شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت»

همانطور که الکساندر هم متوجه شد حقایق کلام خدا می‌تواند شخص را به پرهیز از فساد برانگیزد.‏ اکنون وی مطابق آنچه پولس رسول به مسیحیان اَفَسُس گفت زندگی می‌کند:‏ «از جهت رفتار گذشتهٔ خود،‏ انسانیّت کهنه را که از شهوات فریبنده فاسد می‌گردد،‏ از خود بیرون کنید.‏ و به روح ذهن خود تازه شوید.‏ و انسانیّت تازه را که به صورت خدا در عدالت و قدّوسیّت حقیقی آفریده شده است بپوشید.‏ لهذا دروغ را ترک کرده،‏ هر کس با همسایهٔ خود راست بگوید،‏ زیرا که ما اعضای یکدیگریم.‏ دزد دیگر دزدی نکند بلکه به دستهای خود کار نیکو کرده،‏ زحمت بکشد تا بتواند نیازمندی را چیزی دهد.‏» (‏ اَفَسُسیان ۴:‏۲۲-‏۲۵،‏ ۲۸)‏ آری،‏ آیندهٔ بشر به این تحول اساسی وابسته است.‏

طمع و فساد عنان‌گسیخته همانطور که امپراتوری روم را نابود ساخت،‏ می‌تواند کل زمین را به نابودی کشاند.‏ اما جای خوشحالی است که خالق بشر اوضاع را چنین به حال خود رها نخواهد کرد.‏ یَهُوَه خدا مصمم است که ‹مُفسدان زمین را نابود گرداند.‏› (‏ مکاشفه ۱۱:‏۱۸)‏ او همچنین به کسانی که در حسرت دنیایی عاری از فساد و رشوه‌خواری می‌باشند وعده داده است که بزودی ‹آسمانهای جدید و زمین جدید خواهد آمد.‏ .‏ که در آنها عدالت ساکن خواهد بود.‏›—‏۲پطرس ۳:‏۱۳.‏

شکی نیست که حفظ معیارهای درست در روزگار حاضر کار آسانی نیست.‏ اما،‏ یَهُوَه به ما اطمینان می‌دهد که در درازمدت «کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند،‏ اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.‏» (‏ امثال ۱۵:‏۲۷،‏ ترجمهٔ تفسیری)‏ ما با پرهیز از فساد نشان می‌دهیم که در دعایمان به خدا،‏ خلوص‌نیت داریم هنگامی که می‌گوییم:‏ «ملکوت تو بیاید.‏ ارادهٔ تو چنانکه در آسمان است،‏ بر زمین نیز کرده شود.‏»—‏متی ۶:‏۱۰.‏

تا فرا رسیدن روزی که ملکوت خدا وارد عمل شود همهٔ ما می‌توانیم ‹بذر عدالت› را با پرهیز از فساد و رشوه‌خواری بیفشانیم.‏ (‏ هوشع ۱۰:‏۱۲)‏ با این کار،‏ زندگی ما نیز شهادتی بر قدرت کلام الهام‌شدهٔ خدا خواهد بود.‏ آری،‏ براستی با شمشیر روح می‌توان فساد را مغلوب ساخت.‏